Küsuf Namazı Nedir? Küsuf Namazı Nasıl Kılınır?

Küsuf namazı nedir? Nasıl kılınır? Fazileti nedir? Bu ve benzeri sorularınızın İslâm fıkhına göre detaylı cevabı için doğru yerdesiniz.

Nâfile namazlardan biri olan küsuf namazı, güneş tutulduğu zaman kılınır. Bir de hüsûf namazı vardır. Bu ise, ay tutulması olduğunda kılınan bir namazdır.

Küsuf Namazı Nedir?

Küsuf namazı, güneş tutulduğunda kılınan nâfile bir namazdır. Ay ve güneş, Allahü teâlânın âyetlerinden bir âyet olarak kabul edilmiştir.

Câhiliyye devrinde Araplar, güneş veya ay tutulması olduğu zaman seçkin bir kimsenin doğduğunu ya da vefât ettiğini düşünürlerdi.

Resûlullah -sallallahü aleyhi vesellem- güneşin ve ayın herhangi bir kimse doğdu yahut öldü diye tutulmadığını, bu inanışın yanlış olduğunu bildirmiştir.

Dolayısıyla böyle bir şey düşünmekten veya bunları uğursuzluk alâmeti saymaktan kaçınmalıdır.

Güneş tutulması, yağmur yağması, gök gürlemesi, şimşek çakması, yıldırım düşmesi, deprem ve benzeri olaylarda insanlar Allahü teâlâ’nın büyüklüğünü aklına getirmelidir. Kendi âcizliğini idrâk etmeli, kötü ölümden ve kıyâmetin dehşetinden Allahü teâlâ’ya sığınmalıdır.

Resûl-i Ekrem –sallallahü aleyhi vesellem- de; gök gürlerken, ay veya güneş tutulurken huzûr-ı ilâhîde durup ümmetinin selâmet bulması için Rabbimize yalvarmıştır.

Küsuf Namazı Neden Kılınır? Küsuf Namazının Önemi Nedir?

Küsûf, güneş tutulması anlamını taşır. Gündüz vakti, Dünya ile Güneş arasına Ay’ın gölgesi girdiğinde, güneş ışıkları belli yörelere kısmî olarak veya tamamen ulaşamaz.

İşte Ay’ın güneş ışıklarını bu şekilde engellemesine, ‘Güneş Tutulması’ denir.

Hüsûf ise, ay tutulması demektir. Bu durumda ise, Dünya’nın gölgesi Ay ve Güneş arasına girer. Buna bağlı olarak Ay ışığının tamamı veya bir kısmı Dünya’ya ulaşamaz.

İşte bu, ‘Ay Tutulması’ adını alır.

Yani güneş tutulmasında Ay, Güneş’le Dünya’nın arasına girer. Ay tutulmasında ise Dünya, Güneş ve Ay’ın arasına girmiş olur.

Bu doğal olaylar insanoğluna acziyetini hatırlatır. Onu, Allahü teâlâ’nın gücünü ve kudretini tefekkür etmeye, ona sığınmaya teşvik eder.

Namazın yanında istiğfar ve dua etmek, sadaka vermek de müstehâb davranışlardandır.

İşte böylece mü’minler, semâda (gökyüzünde) cereyân eden doğa harikalarına tanık olup bu vesîle ile Allah’a yönelir. Namaz kılarak, şükrünü ve hayranlığını duâ ve ibâdet diliyle ifade etmiş olur.

Küsuf Namazının Hükmü Nedir?

Hanefî ve Mâlikî mezheplerine göre mendûbtur. Ekserî ulemaya göre de müekked sünnettir.

İster mukim, ister seferî olsun; 5 vakit namaz kılmakla yükümlü her kadın ve erkek Müslüman güneş tutulması ânında küsuf namazı kılabilir. Bu namazın meşruiyeti (var olduğu) hadîs-i şeriflerle sabittir.

Bu arada Bayram Namazı Nasıl Kılınır? Kaç Rekât? başlıklı içeriğimize de göz atabilirsiniz.

Küsuf Namazı ile İlgili Hadisler

Küsuf namazı nedir? Nasıl kılınır? Diye merak ediyorsanız bu mevzu ile ilgili hadîs-i şerifleri de öğrenmek istersiniz. Bazılarına yer verecek olursak:

Ebû Dâvud’dan Naklen

Resûlullah sallallahü aleyhi vesellemin, güneş tutulunca iki rekât namaz kıldığı ve kıyâmı uzun yaptığı bildirildi.

Namazı müteakiben güneş açıldıktan sonra ise Peygamber Efendimiz şöyle buyurdu:

‘Bunlar, Allah’ın kendisi ile kullarını korkuttuğu belgelerdir.’ (Kaynak: Müslim – Küsûf, 21, 24; Buhârî – Küsuf, 6, 14; Ebû Dâvud – İstiskâ, 3, 4).

Buhârî’de Bildirildiğine Göre

Asr-ı Saâdet’te güneş tutuldu. Resûlullah sallallahü aleyhi vesellem Eshâb-ı Kirâm’a namaz kıldırdı. Kıyamda öyle çok kaldı ki insanlar, hep ayakta duracak da rükûya varmayacak sandılar.

Daha sonra rükûya varıp başını uzun süre kaldırmadı. Ardından doğruldu ve uzun müddet kavmede durdu. O derece ki, cemaat Resûlullah’ın secde etmeyeceğini düşündü.

Peygamber Efendimiz nihâyet ilk secdeye vardılar. Lâkin yine uzun süre durdular, başını secdeden hiç kaldırmayacağı zannedildi.

Arkasından, doğrulup oturdu. Bu oturuşu da uzun sürdükten sonra ikinci secdeyi yaptılar. Bu secdede gözyaşları döküyor ve yalvarıyordu.

Namaz bittikten sonra güneş meydana çıktı ve tüm parlaklığıyla arz-ı endâm etmeye başladı. Sonrasında Resûlullah sallallahü aleyhi vesellem minbere çıktı, veciz bir hutbe okudu.

Önce Allahü teâlâya hamd-ü senâda bulundu. Ardından; güneşin ve ayın birer alâmet olduğunu, Rabbimizin varlığına ve bir olduğuna işaret ettiğini hatırlattı.

Bunlar tutulduğu zaman duâ etmek gerektiğini, Cenâb-ı Hakk’a yönelerek ona ilticâ edilmesinin lâzım olduğunu bildirdi. Daha sonra, ‘Allâh’ın büyüklüğünü hatırlayın.’ Buyurdu.

Ardından şöyle devam etti: ‘Namaza durup Allah’ı zikretmeye koyulun ve sadaka verin…’

Küsuf Namazı Nasıl Kılınır?

Güneş tutulması görüldüğü vakit, iki rekât küsuf namazı kılınır. Bu namaz için kamet veya ezan okunmaz. Küsuf namazının dört rekât olması da mümkündür.

Namazdan evvel, ‘Essalâtü câmia’ (yani, ‘namaz toplayıcıdır.’ diye seslenilir. Yahut, ‘Es-Salâtü câmiatün’ denir. Bu ifade ise, ‘Namaz için toplanınız / cem’ olunuz.’ mânâsına gelir.

Kırâ’at yani Kur’ân-ı Kerim tilâveti açıktan ya da gizli yapılabilir. Bu namazda imamın uzun bir sûre okuması tavsiye edilmiştir.

İmam bulunmaz ise, kişi bu namazı evinde kendi başına kılabilir. İllâ cemaatle kılınması şart değildir. Mescidlerde ve cemaatle kılınması tek başına kılmaktan daha fazîletlidir.

Hanefî Mezhebine Göre Küsuf Namazı Kılınışı

Yukarıdaki bilgileri biraz daha detaylandıracak olursak, küsuf namazı nasıl kılınır? Sorusuna verilen cevabın rekât sayısına göre değiştiğini söyleyebiliriz.

Şöyle ki;

• Niyet ederken, ‘küsuf namazına’ diye niyet getirilir.
• Eğer 2 rekât kılınacak ise, sabah namazının sünneti gibi edâ olunur.
• 4 rekât kılmayı tercih edenler, ikindi namazının sünneti gibi kılar.

Küsuf namazı nedir? Küsuf namazı nasıl kılınır? Diye araştıranlar için, bu ibâdetin ne şekilde yerine getireleceğini ayrıntılı olarak açıklayalım.

İlk Rekât

Her namazda olduğu gibi önce niyet ile başlanır, sonra diğer rükünler gelir. Şöyle ki:

1. Küsuf namazına niyet edilir: Kişi, kalbinden ‘Niyet Ettim Allah rızâsı için küsuf namazı kılmaya.’ Diye geçirir. Dil ile söylemek lâzım değil ise de, ayrıca dil ile söylenmesi iyidir. (Kaynak: Fetavâ-i Hindiyye, El Kâfi)
2. ‘Allahu Ekber‘ denilip iftitah tekbiri alınır, böylece namaza başlanır.
3. Sübhâneke okunur.
4. Sonra e’ûzü-besmele çekilir.
5. Ardından Fâtiha Sûresi okunur.
6. Sonrasında Kur’ân’dan bir sûre daha okunur.
7. Kırâat tamamlanınca Allahü ekber diyerek rükûya gidilir.
8. Eğilldikten sonra üç kez ‘Sübhâne Rabbiyel-azîm.‘ denir.
9. Rükû sonrasında ‘Semi’allahü limen hamideh.‘ diyerek rükûdan doğrulmalıdır.
10. Tam dik durunca ise, ‘Rabbenâ lekel hamd‘ denmelidir.
11. ‘Allahü ekber’ denilerek secdeye varılır.
12. Secdedeyken 3 kere, ‘Sübhâne Rabbiyel-a’lâ‘ denir.
13. Allahü ekber diyerek doğrulup uylukların üzerine oturulur.
14. Tekrar Allahü ekber diyerek, ikinci secdeye gidilir.
15. Secdede yine üç kez ‘Sübhâne Rabbiyel a’lâ‘ denir ve sonrasında yine Allahü ekber deyip ayağa kalkılır.
16. Böylelikle ilk rekât bitmiş olur.

İkinci Rekât

İlk rekât ile hemen hemen aynıdır:

1. Kıyâma durulur.
2. Besmele çekilir.
3. Peşine Fâtiha Sûresi okunur.
4. Yine Kur’ân’dan bir sûre okunur.
5. Tekrar rükûya gidilir.
6. İkinci rekâtın ilk secdesine gidilir. Ardından kişi doğrulur ve yeniden secdeye gider.
7. Oturur. Ettahiyyâtu duâsını okur, sonra Allahümme salli, Allahümme Bârik ve Rabbenâ duaları da okunup selâm verilir.
8. Bu aşamada, ‘Es selâmu aleyküm ve rahmet’ullâh‘ denilerek evvelâ sağa, sonra da sola selâm verilip küsuf namazı kılınışı tamamlanır.

Üçüncü ve Dördüncü Rekâtlar

Kişi dilerse küsuf namazını 4 rekât olarak kılabilir. Bu durumda az önce söylediğimiz üzere, ikindi namazının sünnetini kılıyormuş gibi hareket etmesi gerekecektir.

Yani dört rekât küsuf namazı nasıl kılınır? Sorusunu şöyle cevaplayabiliriz:

1. İlk 2 rekât, tarif ettiğimiz gibi kılınmalıdır.
2. İlk teşehhütte Ettehıyyâtü duasından sonra salli bârikler okunur.
3. Fakat Rabbenâ duaları okunmaz.
4. Üçüncü rekâta kalkıldığında öncelikle Sübhâneke okunmalıdır.
5. Diğer 2 rekât yine ilk iki rekât gibi kılınır.
6. Son teşehhütte Ettehıyyâtü ile beraber Salli bârikler ve Rabbenâ duaları okunup selam verilir.

Küsuf Namazında Hutbe Okunur mu?

Bu konu ihtilaflıdır. İmâm-ı Ahmed, İmâm-ı Mâlik ve İmâm-ı A’zam hazretlerine göre hutbe okunmaz.

Ancak İmâm-ı Şâfi’î hazretleri hutbe okumanın müstehâb olduğunu söylemiştir. Bunun için Şâfi’î mezhebinde olan imam küsuf namazında hutbe okur.

Küsuf Namazından Sonra Ne Yapılır?

İmam kıbleye karşı ayakta durur veya cemaate döner. Güneş açılana kadar dua etmesi iyi olur.

Duada şerlerden Allahü teâlâ’ya sığınmalı ve hem kendi, hem tüm İslâm âlemi için hayır dilemelidir.

Küsuf ve Hüsuf Namazı Arasındaki Fark Nedir?

Hüsûf namazı ay tutulunca kılınabilir. Bu namazın kılınışı da, güneş tutulması namazı ile aynıdır.

Fakat niyet değişiktir ve genellikle yalnız başına kılınır. Cemaatle kılmak da câizdir.

Sonuç

Küsuf namazı nedir? Nasıl kılınır? Başlıklı içeriğimizi, Risâle-i Nur’dan birkaç vecize ile süslemek istiyoruz.

Bediüzzaman Saîd Nursî, Risâle-i Nur’da diyor ki:

‘‘Ay’ın ve Güneş’in tutulması; hüsuf ve küsuf namazları olarak bilinen iki ibadet-i mahsûsanın (özel ibâdetin) vaktidir.

Gündüzün ve gecenin nûrânî âyetleri, bu vakitlerde nikaplanır (örtülür.)

İşte bu, azâmet-i İlâhiyeyi ilâna medâr bir hâdisedir. (Allahü teâlâ’nın büyüklüğüne delâlet eder.)

Böyle durumlarda (güneş ve ay tutulması zamanlarında) Cenâb-ı Hakk, ibâdını, ibâdete dâvet eder. (Kullarını ibâdet etmeye çağırır.)

Güneşin ne zaman tutulup ne zaman açılacağı, çeşitli hesaplamalarla önceden bilinir. Böyle vakitlerde namaz kılmak doğrudan güneşin ve ayın inkişafı (açılması) için değildir.

Bilakis, Allahü teâlânın yüceliği karşısında bir hiç olduğumuzu göstermek ve O Kadîr-i Mutlakın (her şeye gücü yetenin) dergâhına tezarrû ile yönelmek içindir.

Yağmur olmadığı vakit yağmur namazı kılınır. Yağmursuzluk da, bu nâfile namazın vaktidir. İşte bunun gibi, belli vakitler duâ ve ibâdetler için bir sebeptir.“

(Kaynak: Sözler, 23. Söz, 5. Nokta.)