Telif hakkı, yalnızca hak sahipleri arasında fikir veya bilgi kullanan veya yayınlayan ürünler anlamına gelir. Bu yetki ve haklar, yasal olarak ürün sahiplerine resmi olarak verilmiştir.
Telif hakkı amacı; açıklama, orijinal eserlerin veya yasal yaptırımlara tabi eserlerin kopyalanmasını ve kullanılmasını yasaklar.
Genel olarak telif hakkı belirli bir süre için geçerlidir. İnternette telif hakkı nasıl alınır? Diye araştıran birçok insan mevcut. Doğal olarak herkes temel insan hakkı olarak fikir mülkiyet haklarının korunmasını ister.
Telif Hakkı Nedir?
Telif hakkı konusu merak edilen ve İnternette en sık aranan konudur. Çünkü insanlar telif hakkı kavramını duysalar bile, çoğu telif hakkının anlamını bilmiyor.
Telif hakkı, yasaların öngördüğü şekilde bir veya daha fazla kişinin istihbaratıyla oluşturulan bilgileri, fikirleri, sanat eserlerini ve ürünleri kullanma veya kopyalama hakkıdır.
Telif hakkı olarak görünmek için herhangi bir kayıt gerekmez. Fikir ve sanat eserlerinin hakları eserin yaratılmasıyla ortaya çıkar.
Bu eserlerin ihlal edilmesi yaygınlaştıkça, telif hakkı nasıl alınır? Soruları da bir hayli sık duyulmaya başlandı.
Telif Hakkı Sorgusu Nasıl Yapılır?
Telif hakkı sorgulaması bir isim telif hakkı sorgulaması olarak yürütülür. Bu bir ticari marka tescil sorgusudur.
Tüm tescil sorgulamalarınızı ‘Türk Patent ve Marka Kurumu‘nun resmi internet sitesinin, “Marka Araştırma” sayfasından yapabilirsiniz. Hızlıca bu sayfaya erişmek isterseniz buraya tıklayabilirsiniz.
Ayrıca bu konuda bir notere veya avukata da danışabilirsiniz.
Telif Hakkı Cezası Nedir?
Telif hakkı cezaları, insanlar için en merak edilen şeylerden biridir. İnsanlar yanlışlıkla telif hakkıyla cezalandırılabileceklerinden endişe ediyorlar, bu yüzden arama yapıyorlar.
Yazarın izni olmadan yapılan ihlallere yönelik telif hakkı cezaları aşağıdaki gibidir:
- 2 ila 4 yıl hapis cezası.
- Ağır para cezası ( 50 milyar liradan 150 milyar liraya çıkarıldı.)
- Hasar büyükse ikisi de uygulanabilir.
Telif hakkı ihlalinin cezası büyüktür ve ciddi bir suçtur. Geri döndürülemez derecede ciddi zararlara neden olabilir.
Hangi Ürünler Telif Hakkına Girer?
Genel buluşlar, sanat ve edebiyat eserleri, bilgisayar programları, yazılım ve tasarımlar, üreticilere telif hakkı için başvuru hakkı sağlayan ürünlerdir. 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında telif hakkı hukuka hâkim olmuştur.
- Sahibine özel nitelikler taşıması,
- Fikrin çaba ile meydana gelmesi,
- Yasada belirtilen eserlere dahil olması,
- Sahibi tarafından şekillendirilmiş olması.
Ancak kanuna göre yaratıcılık ve sanat eserinin eserlerin kapsamına girebilmesi için yukarıdaki niteliklere sahip olması gerekir.
Telif Hakkı Neden Önemlidir?
Fikri mülkiyet haklarının korunması temel insan haklarından biridir. Bu hakların ekonomik yönleri de önemlidir. Ayrıca yaratıcı düşünce ürünlerinin fikri mülkiyet hakları tam anlamıyla korunmazsa sosyal gelişme sağlanamaz.
Bu koruma, etkili fikri mülkiyet düzenlemeleri yoluyla sağlanabilir. Fikri mülkiyet hakları açısından eser sahibi ile toplum arasındaki denge, ulusal çıkarlar ve dış güçler çok önemlidir. Peki Telif Hakkı Nasıl Alınır?
Telif Hakkı Nasıl Alınır?
Telif hakkı genellikle FSEK tarafından korunmaktadır. Bu bağlamda, çalışma kamuoyuna açıklandıktan sonra kendini koruma sağlayabileceğinden herhangi bir kayıt veya tescil gerekli değildir.
İlgili eserler üzerinde telif hakkıyla korunan eserlerin sahipliğini kanıtlarken kolaylık sağlamak için bazı prosedürler de uygulanabilir.
Bu prosedürler şu şekilde açıklanabilir;
- İsteğe bağlı kayıt: Bu işlem, eser yayınlayanlar için kolaylık sağlar. İsteğe bağlı telif hakkı tescilini gerçekleştirmek için eser sahibi, mirasçıları veya temsilcileri Telif Hakkı İdaresine şahsen veya posta yoluyla başvurmalıdır.
- Zorunlu kayıt: Bilgisayar oyunları, müzik ve film çalışmaları piyasaya sürülmeden önce kaydedilmeli ve tescil edilmelidir. Bu bölgelerde ürün üreten eser sahipleri, eserlerinin tüm haklarını alabilmek için FSEK Yönetmeliğinin 5. Maddesine uymalı ve bu kaydı yaptırmalıdır.
- Notere başvurarak: Garanti ve net bir yol olmasa da, bu pahalı bir uygulama olacaktır. Bununla birlikte, eserin telif hakkını noterden de edinebilirsiniz. Önemli hatırlatma, eseriniz noter tasdikli olsa bile çalınmıştır. Bu pratik değildir, çünkü eserinizin üçüncü bir şahsa ait olup olmadığına dair net bir cevap yoktur.
Telif Hakkı İçin Başvuru Nereye Yapılır?
Tüm telif hakkı başvurularınızı T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı – Telif Hakları Genel Müdürlüğü‘ne müracaat ederek yapmanız gerekmektedir.
Telif hakkı başvurunuzu online olarak yapmak iserseniz; T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı ‘na ait olan “telifhaklari.gov.tr” internet sitesinin “Başvuru Bölümü” sayfasından gerçekleştirebilirsiniz. Ya da buraya tıklayarak ilgili sayfaya gidebilirsiniz.
Bir içeriğimizi daha sonlandırıyorken; Telif Hakkı Nedir? Telif Hakkı Nasıl Alınır? gibi soruları cevaplamaya çalıştık.
