Sinematografi Nedir? Sinematografi Ne Demektir?

Sinematografi nedir? Sorusuna kısaca şöyle yanıt verebiliriz: Görüntü yönetimine sinematografi denir. Başka bir ifade ile; sinemadaki teknik unsurların belirli bir plan dâhilinde uygulanmasıdır.

Bu itibarla sinematografi, bir filmin âdeta bel kemiği olarak da nitelendirilebilir. Sürükleyici senaryo, başarılı oyuncular ancak sinematografinin kusursuz olması hâlinde işe yarar.

Kamera kullanımı, hareket seçenekleri ve ışıklandırma sinematografinin temel elemanlarından bazılarıdır. İyi bir sinematografi için kamera açılarının doğru olması ve objelerin yeteri kadar ışık alması şarttır.

En uygun kompozisyonları yakalamak bu şekilde mümkün olur.

Sinematografi Ne Demektir?

Dijital olarak sergilenen yapımlarda görsel hikâye anlatma sanatına sinematografi ismi verilir. Lens seçiminden ışıklandırmaya, kadrajdan kamera hareketlerine, açılardan derinliğe kadar tüm görsel öğeler bu kapsama dâhil edilir.

Filtreleme, pozlama, odak ve renkler de bunlar arasındadır.

Sinematografi kelimesi Türkçeye Fransızcadan geçmiştir. Görüntü yönetmenliğini ilgilendiren bütün unsurlar bu kavramla ifade edilir.

Tüm bu bilgilere göre sinematografi, sahnelerin gerek sanatsal, gerekse teknik bakımdan senaryoyla örtüşmesidir. Meselâ: bir korku filminde başka, komedi filminde başka dekorların kullanımı buna örnektir.

Film yapım sürecinin en önemli bölümlerinden biri sinematografidir. Bu, sinemayı meydana getiren tüm parçaların belli bir düzen içinde bir araya gelmesini sağlayan formu tanımlar.

İzleyiciye nasıl bir deneyim yaşatılmak isteniyorsa bu, sinematografi ile elde edilir.

Hangi sahnenin “görünüm, tasarım olarak” nasıl olması gerektiği sinematografi uzmanları tarafından belirlenir. Kamera hareketlerini etraflıca bilen görüntü yönetmeni, verilmesi gereken etkiye göre bunları en iyi şekilde kullanır.

Kompozisyonu düzenler. Kamerayı doğru yere yerleştirir. Işıklandırmaya karar verir, netliği belirler ve görüntüyü ilgilendiren bunun gibi her şeyden o sorumlu olur.

Sinematografi nedir? Sorusunu şöyle de cevaplayabiliriz:

Hareketli video görüntülerinin kayda alınması, bunların ışığa duyarlı elemanlar (örneğin selüloit film) ya da optik cihazlar (meselâ kamera) vasıtasıyla taşınmasıdır. İşte bu bilim dalına sinematografi adı verilir.

Hareketli görüntülerin yakalanması, “kameratografi” olarak isimlendirilir. Sinematografinin kökeni astronomi ve fotoğrafçılık alanındaki ilk çalışmalara dayanır. Ayrıca sinematografinin mimari alanlarla da yakın bir ilişkisi vardır.

Sinematografi Tarihi Nedir?

Işığa duyarlı olan maddelerde görüntü kaydetme çalışmaları, 19. Yüzyılın ilk yarısında başladı.

Stanford Üniversitesi’nin kurucu ismi Leland Stanford, Eadweard Muybridge’a 1972 yılında bir fotoğraf çekimi yaptırdı. Bu çekim, hareketli görüntüyü ortaya çıkaran ilk çalışmaydı.

Muybridge, atların koşacakları yol üzerine 12 tane fotoğraf makinesi yerleştirmişti. Bunların yardımıyla, atların koşuşunu hiçbir ânı kaçırmadan, saniye saniye fotoğraflamayı başarmıştı.

Bu çekimler yan yana dizilerek hızlı bir şekilde akıtıldığında sanki canlı hareket oluşturuyordu. Yani atın koşuşunu çok iyi bir şekilde yansıtıyordu. İşte bu, “hareketli görüntü” fikrinin temelini atan bir gelişmeydi.

Daha sonra ise hareketli görüntü kaydedebilen kamera sistemi ilk defa Augustus ve Louis Lumiere kardeşler tarafından hayata geçirildi.

Bu da sinematografi alanında büyük bir çığır açtı. Kendi içinde belli iş bölümlerine ve formlarına ayrılan sinematografik öğeler bir bir şekillenmeye başladı. Böylece sinematografi bir disiplin hâlini aldı.

Sinematografi Neden Önemli?

Filmlerin yapıtaşı olan sinematografi, senaryoya çarpıcı bir biçimde hayat verilmesini sağlar. Oyuncuların yeteneklerini meydana çıkarmak, hazırlanmış kurguyu somut hâle getirmek, izlenebilecek bir film oluşturmak sinematografi sayesindedir.

Seyircilere verilmek istenen mesaj, sinematografi yardımıyla aktarılır. Bu aşamada kullanılan donanımlar kadar, görüntü yönetmeninin profesyonelliği de büyük önem taşır. Açıları ve ışığı ustaca kullanabiliyor olması gerekir. Yoksa en gelişmiş teknolojiler ve ekipmanlar dahi işe yaramayacaktır.

Bunu şöyle bir örnekle daha iyi açıklayabiliriz:

Dünyadaki en gelişmiş fotoğraf makinesinin size ait olduğunu varsayalım. Sadece bu, çok iyi bir fotoğrafçı olmanıza yeter mi? Tabii ki hayır.

Yani elinizde tüm malzemeler olsa bile tarifi bilmiyorsanız güzel bir lezzet ortaya çıkaramazsınız…

Özetleyecek olursak:

• Filmlerin görsel anlatımı sinematografi ile sağlanır.
• Filmin ruh hâlini ve genel görünümünü sinematografi şekillendirir.
• Ekranda gördüğümüz ne varsa, tüm bunlar sinematografinin bir eseri olarak nitelendirilebilir. Bütün öğelerin birbiriyle uyumlu olmasına imkân tanır ve her bir öğenin hikâyeyi desteklemesine yardımcı olur.
• Filmin kaliteli bir görünüm sergilemesi, izleyicide etki uyandırması, akılda kalması sinematografinin ne kadar iyi olduğuna bağlıdır. Film, dramatik yapıya sinematografi sayesinde kavuşur.

Sinematografi Ne İş Yapar?

Filmde herhangi bir hikâye anlatılması yalnızca eylemlerin kayda alınmasıyla ilgili değildir. Öte yandan, görüntülerin ne şekilde çekilmiş olduğuyla da alâkalıdır.

İşte sinematografi, sürecin bu kısmıyla ilgilenir.

Bu arada Sinemacılık Terimleri Nelerdir? başlıklı içeriğimize de göz atabilirsiniz.

Sinematografi Unsurları Nelerdir?

Yukarıda ışıklandırma, hareket ve kamera faktörlerinden bahsetmiştik. Bunlara ek olarak, sinematografiyi meydana getiren diğer unsurlardan bazılarını şöyle sıralayabiliriz:

• Filtreler,
• Temel çekim ve düzenleme teknikleri,
• Özel efektler,
• Objektif,
• Kompozisyon kuralları,,
• Netlik,
• Alan derinliği,
• Lensler ve bunların görüntü üzerindeki etkileri,
• Ham film.

Sinematografi Teknikleri Nelerdir?

Sinematografi nedir? Sorusunun cevabını daha iyi anlayabilmek için, kullanılan teknikler hakkında da bilgi sahibi olmak gerekir.

Başarılı bir sinematografi, pek çok tekniğin birleşiminden oluşur. Kullanılan teknolojiler projeye göre farklılık gösterir.

Yaygın olarak kullanılan tekniklerin başında “ışıkla boyama” yöntemi gelir. Bu; görüntü yönetmenlerinin istenen efektleri üretebilmek için farklı aydınlatma yöntemlerinden aynı anda faydalanması demektir.

(Karanlık atmosfer, parlak güneş ışınları ve gölgeler bu yöntemlere birer örnek teşkil eder.)

Sinematografide kullanılan teknikler arasında ayrıca; renk işleme sistemi, ses karıştırma ve mat fotoğrafçılık gibi uygulamalardan da söz edebiliriz.

Görsel ve ses, sinemanın en önemli iki alanıdır ve bunları birbirinden ayırmak mümkün değildir. Görüntü yönetmenleri arzu edilen efektleri her iki alanda da başarıyla oluşturmak durumundadır.

Sinematografi teknikleri arasında yer alan çekim yöntemlerinden bazıları şunlardır:

• Aşırı uzun çekim (Extreme long shot),
• Uzun plan (Long Shot),
• Aşırı yakın çekim (Extreme close-up),
• Yakın çekim (Close-up),
• İzleme çekimi (Tracking shot),
• Çekim oluşturma (Establishing shot),
• Vinç çekimi (Crane shot),
• Dolly shot,
• Yüksek açılı çekim (High-angle shot),
• Steadicam,
• Bakış açısı çekimi (Point of view shot),
• Orta çekim (Medium shot),
• Düşük açılı çekim (Low-angle shot),
• Diegetic ses (Diegetic sound),
• Çapraz kesme (Cross-cutting),
• Eğilme (Tilting),
• Kaydırma (Panning),
• Key light,
• Diegetic olmayan ses (Non-diegeticsound),
• Arka aydınlatma (Backlighting),
• Yan aydınlatma (Side lighting).

Sinematografi ve Görüntü Yönetmenliği

Filmlerde sinematografi ile görüntü yönetmenleri ilgilenir. Sahnedeki bütün görsel öğeler onların denetimindedir.

Sahnedeki bütün elementler görüntü yönetmenlerinin yönlendirmesiyle kullanılır. Her bir detayın, izleyicileri en fazla etkileyebilecek şekilde seçilmesi gerekir.

• Sahnedeki hangi kısımların bulanık, hangi kısımların net olacağı,
• Oyuncuların ve nesnelerin yerleri,
• Lens tercihleri,
• Renk tonları,
• Nerede ne kadar zoom yapılması gerektiği gibi her türlü husus görüntü yönetmenleri tarafından belirlenir.

Görüntü Yönetmeni Ne Yapar? Görev ve Sorumlulukları

Işık ve kamera ekibinden görüntü yönetmeni sorumludur. Filmdeki bütün çekimlerin görünümleri, pozlanması, ışıklandırması, renkler; hepsi onun görev alanına girer.

Film yönetmeniyle görüntü yönetmeni koordineli olarak çalışırlar. Aynı zamanda onlar kamera operatörü görevini de üstlenebilirler.

Bu doğrultuda, görüntü yönetmeninin görevleri şöyle sıralanabilir:

1.)Kamera Kurulumu

Hangü tür kameralar, kamera açıları, lensleri ve teknikleri kullanılacak? Bunları kararlaştırır.

Söz konusu öğelerin sahneye nasıl etkilerde bulunacağını öngörerek bu yönde aksiyon alır. Kamera için en doğru perspektifleri belirleyerek ona göre uygulama yapar.

2.)Görsel Stil Belirleme

Filmlerin görsel yaklaşımı ve tarzı görüntü yönetmenlerince belirlenir. Gerekiyorsa arşiv kayıtlarından yararlanmak buna bir örnektir.

3.)Farklı Açıları Değerlendirme

Sinematografi ne yapar? Sorusunun bir diğer cevabı, değişik açıların analiz edilmesi ve potansiyellerinin keşfedilmesidir.

Görüntü yönetmenleri çekim için en etkileyici perspektifleri bulmak konusunda üstün başarı sergilerler.

4.)Aydınlatma

Ulaşılmak istenen görsel havayı meydana getirebilmek için doğru aydınlatmanın kullanılması görüntü yönetmeninin işidir.

Örneğin yönetmen, hikâyenin atmosferini destekleyebilmek için görüntülerin kontrastlarını ve derinliklerini ayarlamakla vazifelidir.

Sık Sorulan Sorular

Sinematografi nedir? Neleri içerir? Sorularını cevaplandırdığımız bu yazıyı, konuyla ilgili bazı noktalara kısa kısa temas ederek bitirmek istiyoruz:

Sinematografi ve buna bağlı tüm sorulara aktaracaklarımız bu şekildedir.

Bir önceki ve sonraki içeriğimize aşağıda bulunan butonlar ile göz atabilirsiniz.