Hisse senedi alım satımı, borsada işlem gören şirketlere ortak olmak ve bu ortaklıktan kazanç sağlamak amacıyla yapılan bir yatırım faaliyetidir.
Hisse senedi alım satımı yapmak isteyen yatırımcılar, öncelikle bir aracı kurum veya banka aracılığıyla bir yatırım hesabı açmalı ve bu hesaba para aktarmalıdır.
Ardından, ilgilendikleri hisse senetlerinin kodlarını, fiyatlarını ve lotlarını belirleyerek alış veya satış emirleri verebilirler.
Emirler borsaya ulaştığında, arz ve talep dengesine göre işlem gerçekleşir ve yatırımcının hesabına hisse senetleri veya nakit olarak yansır.
Hisse Senedi Alım Satım Avantajları Nelerdir?
Hisse senedi alım satımının yatırımcılara sağladığı pek çok avantaj vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Hisse senetleri istenildiği zaman nakde dönüştürülebilir ve likit bir yatırım aracıdır.
- Sahiplerine kâr payı (temettü) ve sermaye artırımı gibi ek gelir imkanları sunar.
- Farklı sektörlerdeki şirketlere ortak olma ve portföy çeşitlendirme fırsatı verir.
- Hisse senetleri uzun vadeli olarak değer kazanma potansiyeline sahiptir ve enflasyona karşı koruma sağlar.
Hisse Senedi Alım Satımında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Hisse senedi alım satımında başarılı olmak için yatırımcıların dikkat etmesi gereken bazı noktalar vardır.
Bunlardan bazıları şunlardır:
- Hisse senedi almadan önce şirketin mali durumu, performansı, sektörü, rekabet gücü ve gelecek planları gibi faktörleri analiz etmek gerekir.
- Hisse senedi alış satışında duygusal davranmamak, panik yapmamak, spekülatif haberlere kanmamak gerekir.
- Hisse senedi alış satışında risk yönetimi yapmak, zarar durdurma ve kâr alma noktalarını belirlemek gerekir.
- Hisse senedi alış satışında piyasa koşullarını takip etmek, ekonomik verileri, siyasi gelişmeleri, küresel olayları izlemek gerekir.
- Hisse senedi alış satışında sabırlı olmak, uzun vadeli bakmak, hedeflerini belirlemek gerekir.
Hisse Senedi Alış Satışında Kullanılan Emir Türleri Nelerdir?
Hisse senedi alış satışında yatırımcılar farklı emir türleri kullanabilirler.
Bunlardan bazıları ise şunlardır:
- Limitli Emir: Yatırımcının belirlediği bir fiyat üzerinden hisse senedi almak veya satmak istediğini gösteren emirdir.
- Bu emir türünde işlem ancak belirlenen fiyata gelirse gerçekleşir.
- Piyasa Emri: Yatırımcının hisse senedini piyasadaki cari fiyattan hemen almak veya satmak istediğini gösteren emirdir.
- Bu emir türünde işlem anında gerçekleşir ancak fiyat garantisi yoktur.
- Aktif Emir: Yatırımcının hisse senedini piyasadaki en iyi alış veya satış fiyatından almak veya satmak istediğini gösteren emirdir.
- Bu emir türünde işlem hızlı bir şekilde gerçekleşir ancak fiyat değişkenlik gösterebilir.
- Ağırlıklı Ortalama Fiyat Emri: Yatırımcının hisse senedini seans boyunca oluşan ağırlıklı ortalama fiyattan almak veya satmak istediğini gösteren emirdir.
- Bu emir türünde işlem seans sonunda gerçekleşir ve fiyat sabittir.
Hisse Senedi Alış Satış İşleminde Komisyon ve Vergiler Nelerdir?
Hisse senedi alış satışında yatırımcılar aracı kurum veya bankalara komisyon ödemek zorundadır.
Komisyon oranları aracı kurum veya bankalara göre değişiklik gösterebilir. Komisyon oranları yatırımcının hesabına yansıtılır ve işlem tutarından düşülür.
Hisse senedi alış satışında yatırımcılar ayrıca bazı vergilere tabi olurlar. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Borsa Payı: Borsada yapılan işlemlerden borsaya ödenen paydır.
- İşlem tutarının binde 2’si kadardır.
- Takasbank Payı: Takasbank tarafından yapılan işlemlerden Takasbank’a ödenen paydır.
- İşlem tutarının binde 1,5’i kadardır.
- BSMV (Banka Sigorta Muameleleri Vergisi): Hisse senedi alış satışında aracı kurum veya bankalara ödenen komisyon üzerinden hesaplanan vergidir.
- Komisyon tutarının yüzde 5’i kadardır.
- Gelir Vergisi: Hisse senedi alış satışında elde edilen kazanç üzerinden hesaplanan vergidir.
- Kazancın yüzde 15’i kadardır.
Hisse Senedi Alış Satışında Sıkça Sorulan Sorular
Hisse senedi alış satışına ilişkin sıkça sorulan bazı sorular ve cevapları şunlardır:
Hisse Senedi Almak İçin Minimum Ne Kadar Para Gerekir?
Hisse senedi almak için minimum para miktarı, hisse senedinin fiyatına ve lotuna bağlıdır.
Bir lot, hisse senedinin en küçük alım satım birimidir ve genellikle 100 adettir. Örneğin, 10 TL fiyatlı bir hisse senedinden bir lot almak için en az 1000 TL gerekir.
Hisse Senedi Alım Satımında T+2 Ne Demektir?
T+2, hisse senedi alım satımında takas süresini ifade eder. Takas süresi, işlemin gerçekleştiği günü takip eden ikinci iş günüdür.
Yani, hisse senedi aldığınızda hisseleriniz T+2 günü hesabınıza geçer, hisse senedi sattığınızda ise paranız T+2 günü hesabınıza geçer.
Hisse Senedi Alım Satımında Teminat Nedir?
Teminat, hisse senedi alım satımında yatırımcının hesabında bulunması gereken minimum para miktarıdır.
Teminat, yatırımcının riskini sınırlamak ve olası zararlara karşı korumak için gereklidir.
Teminat oranları aracı kurum veya bankalara göre değişiklik gösterebilir.
Hisse Senedi Alım Satımında Stop Loss Nedir?
Stop loss, hisse senedi alım satımında yatırımcının zararını sınırlamak için belirlediği bir fiyat seviyesidir.
Stop loss emri verildiğinde, hisse senedi fiyatı belirlenen seviyeye geldiğinde otomatik olarak satış işlemi gerçekleşir. Stop loss, yatırımcının piyasa riskine karşı korunmasını sağlar.
Hisse Senedi Alım Satımında Kaldıraç Nedir?
Kaldıraç, hisse senedi alım satımında yatırımcının hesabındaki paradan daha fazla işlem yapabilmesini sağlayan bir sistemdir.
Kaldıraç, yatırımcının kârını veya zararını arttırabilir.
Kaldıraçlı işlemler, aracı kurum veya bankalar tarafından belirlenen oranlarda ve şartlarda yapılabilir.
Sonuç
Hisse senedi alım satımının yatırımcılara pek çok avantaj sağladığı gibi bazı riskler de içerdiği unutulmamalıdır.
Bu nedenle, hisse senedi alış satışında dikkatli olmak, araştırma yapmak, analiz etmek, risk yönetimi yapmak ve piyasa koşullarını takip etmek gerekir.
Hisse senedi alış satışında başarılı olmak için sabır ve disiplin de önemli faktörlerdir.
