Günlük hayatta hem iş hem de ev ortamlarında oldukça yorgun hissediyor musunuz?
Hayata karşı enerjiniz yok ve sürekli olarak oturduğunuz yerden kalkmakta sorun yaşıyorsanız mental yorgunluk sorunu ile karşı karşıya olabilirsiniz.
Bu içeriğimizde; Mental yorgunluğun, diğer adıyla psikolojik yorgunluğun detaylarına değineceğiz.
Mental Yorgunluk Nedir?
Günün farklı zamanlarında tükenmiş, enerjisi olmayan ve sürekli olarak yorgun hissetme durumlarına mental yorgunluk (psikolojik yorgunluk) adı verilir.
Mental yorgunluğun en belirgin nedenleri günlük hayatta yaşanan stres, gelecek kaygısı sebebiyle sürekli olarak düşünceli halde olmak, geçmiş dönemlerde meydana gelen tekrarlayıcı olaylar, normalden daha fazla fiziksel aktivite veya stresin neden olduğu psikolojik etkenlerdir.
Uzun süre devam eden stres ve kaygı sorunlarına maruz kalma durumlarında zihinsel olarak bireyler kendilerini oldukça yorgun hisseder. Stres ve kaygıyı tetikleyecek faktörler ortadan kaldırılmaz ise hem psikolojik hem de fiziksel yorgunluk kronik bir hale gelir.
Kronik hale gelen bu durum günlük yaşantı ve işlevselliği doğrudan olumsuz etkiler.
Kronik yorgunluk durumları, bireylerin sürekli olarak bitkin hissetmelerine ve mutsuz ruh haline neden olabilir. Bu gibi durumların ortadan kaldırılması için fiziksel dinlenmelere başvurulur.
Fiziksel olarak dinlenilse de, bitkin ve mutsuz ruh halleri genellikle psikolojik etkenlere bağlı olduğu için fiziksel olarak dinlenmek yeterli olmayabilir.
Fiziksel ve mental yorgunluk durumları yaşayan bireyler ilk olarak uzman bir hekime başvurarak, gerekli kontrolleri yaptırması gerekir. Daha sonra fizyolojik olarak hastalıkların kontrolleri gerçekleştirilir.
Herhangi bir hastalık durumu yoksa ilk olarak dinlenme, eğer hala problemler devam ediyor ise psikolojik değerlendirilmeye geçilir.
Mental Yorgunluk Belirtileri Nelerdir?
Mental yorgunluk; baskı altında sürekli olarak çalışma, yoğun iş ortamı ve strese bağlı olarak kendini gösteren bir durumdur. Psikolojik yorgunluk olarak da adlandırılan bu durum fiziksel, duygusal ve bilişsel gibi farklı belirtilere sahiptir.
Ancak psikolojik belirtilerin en yaygın olanları ise şu şekildedir:
- Kaslarda ve eklemlerde meydana gelen ağrılar,
- Günlük hayatta sürekli olarak uyuklama ya da uyuma isteği,
- Gelecek konusunda sürekli endişeli olma ve kaygılanma durumları,
- Gün içinde enerji hissinin oldukça düşük olması. Bunun etkisiyle günlük yaşantının olumsuz etkilenmesi,
- Hem fiziksel hem de zihinsel olarak tükenmişlik hissinin kendini göstermesi,
- Uyuma problemlerine bağlı olarak düzensiz uyku,
- Sosyal yaşantının bozulması ve günlük yaşantının işlevselliğini kaybetmesi,
- Sindirim ve bağırsak problemleri,
- Süregelen umutsuzluk, huzursuzluk ve mutsuzluk hisleri.
Yukarıda mental yorgunluk belirtileri arasında en fazla karşılaşılan durumlar yer alsa da bunlara ek olarak zihinsel esneklik durumlarında da daralmalar meydana gelebilir.
Zihnin normalden daha yorgun olması günlük hayatı zorlaştırdığı gibi, karşılaşılabilecek sorunlarda çözüm üretme konusunda problem yaşamanıza neden olur. Özellikle duygusal anlamda direnç zayıflarken, ani ve olumsuz tepkiler en belirgin özellikler arasında yer alır.
Psikolojik yorgunluk durumlarında, yorgunluğun göstermiş olduğu etkiler sebebiyle diğer bireylerin aksine hayatın içinden uzaklaşmış, arkadaşlık ve iletişim kurma konularında sorunlar yaşayabilir.
En belirgin özelliği ise duygusal boşluk hissi belirtileridir.
Mental Yorgunluk Neden Olur?
Mental yorgunluğun nedenleri kesin olarak kanıtlanmamış olsa da ortaya çıkma durumlarını gösteren farklı faktörler bulunur. Bu faktörler arasında en önemli etken yoğun strestir.
Özellikle sürekli olarak stresli ortamlarda çalışmak hem iş hayatını hem de sosyal hayatını olumsuz yönde etkilemektedir. Yaşam ve iş arasındaki ilişkinin kurulmaması durumunda kronik mental yorgunluğun ortaya çıkmasına neden olabilir.
Buna ek olarak bireylerin kendine zaman ayıramama durumları mental yorgunluğun ortaya çıkmasına neden olabilir.
İş ve sosyal hayatta meydana gelen streslere ek olarak ise, aile ve ilişki durumlarında meydana gelen problemlerin sürekli olarak görülmesi mental yorgunluğu tetikleyen faktörler arasında yer alabilir.
Kaliteli uyku hayatın en önemli etkenleri arasında yer alır. Bu nedenle uyku düzensizliği, gece vaktinde aydınlık olan ortamlarda uyuma ve yetersiz uyuma problemleri kronik yorgunluğu tetikleyen sebepler arasında yer alabilir.
Mental Yorgunluk Tedavisi ve İyileşme Süreci
Mental yorgunluk yaşayan bireyler fiziksel olarak ne kadar dinlenirse dinlensin yorgunluk hissini üstünden atamaz. Süregelen bir yorgunluk durumu söz konusu ise uzman hekime danışmak en faydalı çözüm olacaktır.
Mental yorgunluk yaşayan bireylerde bu durumu hafifletmek amacıyla farklı destek yöntemleri bulunur. Bunlardan en önemlisi psikolojik destek almak.
Psikolojik yorgunluğa ek olarak fiziksel yorgunluk söz konusu ise, yorgunluğa neden olan etkenlerin belirlenmesi, iyileşme sürecini kısaltabilir.
Mental yorgunluğa karşı koyma süreçlerinde en etkili adımlar şu şekildedir;
- Mental yorgunluğun şiddeti,
- Bireylerin motive olma durumları,
- Bireysel özellikler.
Yukarıda yer alan etkenler mental yorgunluğu azaltabilmek için destek alınacak en önemli konulardır. Stresin neden olduğu etkenlerin belirlenmesi, strese karşı alınabilecek önlemlerin en önemli faktörleridir.
Davranışsal düzeyde bireylerin kendilerini iyi hissetmelerini sağlayan aktiviteleri yapması ve kendine normalden daha fazla zaman ayırması iyileşme sürecini azaltabilecek etkenler arasında yer alabilir.
Düzenli olarak gerçekleştirilen keyifli aktiviteler hem mental hem de fiziksel olarak yorgunlukların azaltılmasına katkı sağlayabilir.
Bu noktada dikkat edilecek en önemli konulardan bir tanesi de karşılaşabileceği büyük sorun ya da işleri farklı eşit parçalara bölerek daha kolay bir yapılabilirlik haline getirmesidir.
İş hayatında yapabileceği ufak değişiklikler ve düzenlemeler hem sosyal alanlarda hem de iş hayatında psikolojik ve fiziksel olarak rahatlamasına neden olabilir. Buna ek olarak meydana gelebilecek sorunları da hafifleterek çözmeye yardımcı olabilir.
Mental Yorgunluk Nasıl Geçer?
Mental yorgunlukla baş etmenin farklı yolları bulunsa da en etkili ve en basit yolları şu şekildedir:
- Keyif alınan uygulamalar ya da aktiviteleri günlük yaşam tarzınıza ekleyin.
- Bu aktivite ve uygulamalar sizin hem psikolojik hem de fiziksel olarak rahatlamanıza fayda sağlayabilir.
- Düzenli şekilde egzersiz yapmak fiziksel yorgunluğu büyük oranda azaltabilir.
- Egzersiz yapmak kaliteli uyku uyumanıza olanak sağlarken, gün içerisinde daha enerjik bir yapıda olmanıza da olanak tanır.
- Beslenme düzeni yaşam standartlarında en dikkat edilmesi gereken konudur.
- Ne yediğini bilmek, bireylerin fiziksel anlamda iyi hissetmelerine neden olurken, yeme ve içme düzeninin sağlanması psikolojik ve fiziksel olarak daha iyi durumda olmanızı sağlar.
- Uyku düzeni iş hayatınızda ve sosyal hayatınıza motive olmanızı sağlayabilir.
- Yeterli uyku daha enerjik olmanızı ve gün içinde meydana gelebilecek sorunları kolay şekilde atlatmanıza fayda sağlar.
- Meditasyon yapmak zihnin sakinleşmesine yardımcı olur.
- Zihnin rahatlatılması stresten uzak kalmanıza fayda sağlayabileceği gibi ani davranışlardan kaçınmanıza yardımcı olur.