Betimleme Nedir?
Betimleme, bir anlatım türüdür. Eğitim alanında veya yazarlık alanında daha çok romanlarda kullanılmasının yanı sıra Edebiyat ve Türkçe derslerinde daha çok kullanılıyor.
Betimleme nedir? Sorusuna bir başka cevap olarak ise söz sanatı da denilir. Betimleme ile sanatçı yazdıklarını okuyanın zihninde canlandırma yapar.
Anlatılanların resme, görselliğe dökülmesidir. Okumanın yanı sıra betimleme sanatında okunanlar görsellik kazanır. Bir başka anlatım ile de betimleme bir resim çizme sanatıdır. Betimleme sanatının farklı türleri de yapılabiliyor.
Bir insanın ya da bireyin dış görünüşünün betimlenebilmesi gibi, o bireyin duygular da betimlenebilme özelliğine sahiptir. Bu nedenle betimleme sanatı kendi içerisinde gruplara ya da türlere ayrılır.
Betimlemenin yapılabilmesi için de hayal gücü çok önemlidir. Ne kadar hayal kurulabilirse o kadar çok da zihinde betimleme yapılabilir.
Sağ beyin ile sol beyin betimleme yapılırken bir arada beraber kullanılır. Beynin iki tarafı da bir uyum içerisindedir.
Betimleme sanatında uzunca sıfat tamlamalarına yer verilir. Dil bilgisi olarak baz alındığı zamanda ise betimlemede edebi sanatlardan, ad aktarmalarından oldukça sık yararlanılır.
Peki özelliklerine ve türlerine göre Betimleme Nedir? gelin birlikte inceleyelim.
Betimleme Özellikleri Nelerdir?
Betimlemenin belli başlı özellikleri vardır.
Bu betimleme özellikleri şu şekilde sıralanmaktadır;
- Betimlemede görsellik, resim çizebilme ön plandadır.
- Gözlem yeteneği çok önemlidir.
- Betimlemede anlatım yaparken iç ve dış anlatıma yer verilir.
- Dil bilgisinde sıklıkla geçen sıfat ve sıfat tamlamalarından betimlemede çok sık olarak rastlanılır. Bu özellikler betimleme yapılabilmesi için önemli özelliklerdir.
- Öyküleyici anlatım türü ile beraber kullanılır.
- Detaylar ise çok önemlidir. Her türlü detay detay baz alınmalıdır.
- Daha çok tiyatro ve roman türlerinde kullanılır.
- Açıklayıcı, sanatsal, ruhsal ve fiziksel betimleme olarak 4 gruba ayrılır.
Böylece betimlemenin 8 adet özelliği bulunmaktadır.
Açıklayıcı Betimleme
Açıklayıcı betimlemenin amacı, okuyucuya ya da okuyan bireye bilgi vermektir.
Bu betimleme türüne açıklayıcı betimleme türü adı verilir. Burada amaç her şeyi, bütünüyle okuyucuya yansıtılmasıdır. Bu betimleme türünde kesinlikle nesnel bir varlık olması şartı vardır.
Her ne olursa olsun yazar, okuyucuya somut ya da nesnel bir şeyler sunmak zorundadır. Yani aşk, melek, zihin olarak soyut ve nesnel olmayan kavramlar yerine okuyucuya elle tutulur, nesnel ve somutluk kazanmış ögeler yer almalıdır.
Sanatsal Betimleme
İzlenimsel betimleme olarak da adlandırılır. Bu anlatımda olduğu gibi anlatım yapılmaz. Yazar ne hissediyor ise hissettiklerine göre bir anlatım yapar.
Yani kendi izlenimine göre bir anlatımı da okuyucuya yansıtır. Yazar kendine ait olan duygu ve düşüncelerini okuyucuya yansıtır. Anlatımı ise nesnel değil aksine öznel bir anlatımdır.
Ruhsal Betimleme
Ruhsal betimleme türü, okuyucunun zihninde ya da aklında bireyin kendine ait olan iç dünyasını, düşüncelerini ve içinde bulunmuş olduğu psikolojiyi çizer.
Yani bu anlatımda bir karakter tasviri yapılabilir. Herhangi bir karakterin sahip olduğu tutkuları, korkuları, düşünceleri ve kendine ait olan ruhsal durumu bu betimleme türünün ana konusudur. Hayal gücüne dayalı olan bir anlatım türüdür.
Fiziksel Betimleme
Fiziksel betimleme türü, aynı zamanda portre türü betimlemesi olarak da biliniyor. Fiziksel betimleme türünde, yazar anlatımında olduğu karakterin dış görünüşünü anlatır.
Bunun içerisinde ise tasvirinde bulunmak istediği karakterin belirgin olan belli başlı dış görünüş özelliklerinden faydalanır.
Bu betimleme türü nesnel olabileceği gibi, öznel de olabilir. Yani sadece nesnel ya da öznel olmak zorunda olmak şartı yoktur. Sadece nesnel de olabilir, öznel de olabilir ya da ikisi bir arada da kullanılabilir.
Yazının sonuna gelmişken, Betimleme Nedir ve Betimleme Türleri Nelerdir gibi sorulara aktaracağımız bilgiler bu şekildedir.