Basketbol günümüzde insanlar tarafından en fazla oynanan spor dallarından birisidir. Basketbolda iki takım vardır ve bu takımlar potaya basket atma mücadelesi verir. Maç sonunda potaya en çok basket atan maçın galibi olur.
Ancak her oyunda olduğu gibi basketbolda da belirlenmiş olan kurallar vardır. Yapılan maçların bu kurallara göre oynanması galibiyeti getirir. Basketbol oynamak isteyen kişilerin uyması gereken basketbol oyun kuralları nelerdir?
Basketbol Oyun Kuralları Nelerdir?
Basketboldaki kurallar şunlardır,
- Basketbol oynama kuralı
- Takım eleman sayısı kuralı
- Basket sahası kuralı
- Faul kuralı
- Hakem sayısı kuralı
- Hücum süresi kuralı
- Basket puan değerleri
- Oyun galibiyeti
Bu kurallara uyulması durumunda doğru ve adil basket maçları yapılabilir. Profesyonel olarak basketbol oynayanların kurallara uymaması maça katılma cezası gibi yaptırımlar almalarına neden olabilir.
Basketbol oyunu kurallarından en önemlisi basketbolun oynanması için oyuncular tarafından uyulması gereken kurallardır.
Topla oynanan spor dalları arasında yer alan basketbol elle oynanır. Basket topunu eline alan kişinin topu sürerek potaya atış yapması gerekir. Basket topuna bacak veya ayakla müdahale edilmesi ceza almaya neden olur.
Şimdi Basketbol oyun kuralları nelerdir? sorusunu alt başlıklar ile açıklayalım.
Takım Eleman Sayısı Kuralı
Basketbol maçının kurallarına uygun bir şekilde yapılabilmesi için iki takıma ihtiyaç duyulur. İki takım için gerekli olan eleman sayıları ise bellidir. Buna göre her iki takımda da 5 kişi bulunmalıdır.
5 kişilik asıl oyuncular yanı sıra her takımın 7 yedek oyuncu bulundurması da gerekir. Böylelikle maç esnasında gerekli görüldüğünde oyuncu değişikliği yapılabilir.
Basket Sahası Kuralı
Oyun ve eleman sayısı kurallarının yanı sıra basket sahası kuralı da basketbol oynamak için uyulması gereken kurallar arasında bulunur. Basket sahaları dikdörtgen şeklinde planlanırlar. Sahanın ölçüsü ise 28×15 metre şeklinde olmak zorundadır.
Basketin atılacağı potanın yüksekliği ise 3,05 mt olmalıdır. Bunun yanı sıra potanın sahadan 1,2 mt içeride bulunması gerekir. İzleyicilerin yer aldığı tribünün ise sahadan yaklaşık olarak 2 mt mesafede kurulması gerekir.
Faul Kuralı
Basketbol maçlarında her iki takımın oyuncularının da 5 faul yapma hakkı vardır. Bu faul hakkını tamamlayan sporcular oyundan ayrılmak zorundadır. Bu durumda yerine yeni oyuncu alınabilir ancak ceza alan oyuncuların aynı basket maçında tekrar yer alması mümkün olmaz.
Hakem Sayısı Kuralı
Basketbol maçlarında uyulması gereken kurallardan bir tanesi de hakem sayısı kuralıdır. Bir basketbol maçının profesyonelce oynanması için maçta görevli 3 hakemin bulunması gerekir. Bu hakemler yardımcı hakem, maç hakemi ve masa hakemi isimleriyle anılırlar.
Hücum Süresi Kuralı
Basketbol maçları takımların yapacakları hücum süresi belirlenmiştir. Buna göre bir takımın basket topu kendilerine geçtiğinde 24 saniye içerisinde hücumu tamamlayarak atış yapmaları gerekir.
Bu sürenin dolmasına rağmen hücumun yapılmaması kural ihlaline neden olur. Ayrıca hücum yapma sırası gelen takımın yarı sahalarını 8 saniye içerisinde geçmeleri zorunluluğu vardır.
Basket Puan Değerleri
Basketbol maçlarında atılan basketlerin sayı değerleri basketin atıldığı sayı çizgisine göre belirlenir. Bir takımda oyuncu basketi üçüncü sayı çizgisi içerisinden atar ve bu atış basket olursa alacağı puan 2 puan olur.
Bunun dışında basket üçüncü sayı çizgisinin dışından atılır ve basket olursa verilen puan 3 puandır.
Oyun Galibiyeti
Basketbol maçları 40 dakika sürer ve 4 periyot şeklinde tamamlanır. Maçta 2.periyodun tamamlanması ile 15 dakika mola verilir ve diğer periyotlar oynanır.
Bu süre sonucunda en fazla basketi atan takım maçın galibi olur. Beraberlik yaşanması durumunda ise maçta uzatma yapılır. 5 dakika süren uzatmada maçın galibi belirlenmeye çalışılır.
Genel olarak Basketbol oyun kuralları nelerdir? sorusu bu şekilde açıklanmaktadır.
Yazının sonuna gelmişken, Futbol meraklıları da Futbolun Tarihçesi ve Tarihsel Gelişimi Nelerdir? başlıklı içeriğimize göz atabilir.