Yana yakıla yazacağı tez ile ilgili araştırmalar yapan ve teslim tarihi gelmesinden dolayı kaygı duyan yükseköğretim öğrencileriyle karşılaşmışsınızdır.
Hatta online platformlarda teslim etmesi gereken tez ile alakalı yardım talep edenlere bile rastlamışsınızdır.
Bu konu ile ilgili cümle kurarken genelde çoğu kişi makale ve tez konusunu sık sık karıştırır. Bu iki metnin şekli benzer olsa da aslında birbirinden ayıran net özelliklere sahiptir.
Peki, makale ve tez farkı nedir biliyor musunuz?
Bu yazımızda merak edenler için iki yazım türü hakkında bilgiler vermeye çalışacağız. Yazımıza bu iki yazı türünün tanımlamalarını yaparak başlamak istiyoruz.
Makale ve Tez Nedir?
Belirli bir düşünce, görüş ve konuyu kanıtlamak ya da savunmak amacıyla yazılan yazıya “makale” denir.
İnternet, dergi veya gazete gibi mecralarla yayınlanır. Makale veya bir gerçeği açıklığa kavuşturmak içinde yazılabilmektedir. Geniş çaplı araştırma yapılarak yazılan metinler olarak bilinir.
Makale hakkında daha detaylı bilgi için buradan vikipedia sayfasına göz atabilirsiniz.
Bilimsel bir ifade veya soru ile başlayan “tez” ise; yükseköğretim programındaki öğrencilerin akademik olarak bilgi seviyelerini kanıtlaması için yazılan metinlerdir.
Makaleye göre çok daha kısa olan bu metinler aynı konuda yazılmış makalelerden bilgiler içerebilmektedir. Ancak tezlerin çoğu kapsamına göre çok daha uzun da olabilmektedir.
Tez hakkında daha detaylı bilgi için buradan vikipedia sayfasına ulaşabilirsiniz.
Bu arada; Makale Künyesi Nasıl Yazılır? başlıklı içeriğimize de göz atabilirsiniz.
Makale ve Tez Türleri Nelerdir?
Uzun veya kısa olarak yazılabilen makaleler, edebi ve mesleki olarak ana iki sınıfı ayrılır.
- Sanat, edebiyat veya dil konularını işleyenler edebi makaleler olarak anılır.
- Sosyoloji, ekonomi veya tıp gibi bilime dayalı meslek veya bilim hakkında olanlar ise mesleki makaleler olarak adlandırılmaktadır.
Tezler ise; içerdikleri beyana göre çeşitlendirilmektedir. Açıklayıcı, tartışmacı veya analitik olarak sınıflandırmak mümkündür.
Ayrıca uzman akademisyenler tez çeşitlerini istenilen alana göre alt gruplara da ayırabilmektedir.
Tez ve Makale Kesin Sonuçlara Varır mı?
Makale ve tez farkı nedir? diye sıralamadan önce bu iki yazı şeklinin kesin sonuçlar verip vermediğini bir ele alalım.
Bir tezin kesin sonuca varması öncelikle yazılanların ne kadar doğru olduğuna bağlıdır. Yani bir tez kesin sonuçlar içerebileceği gibi değişebilen sonuçlarda içerebilmektedir.
Makaleyi bu kapsamda ele alacak olursak çeşidine göre değişebilir bir sonuçtur. Şayet bir makale bir hipotezi açıklamaya dair veya teori üzerinden yazılmışsa başka bir kişi tarafından çürütülebileceğinden sonuç değişebilmektedir.
Ancak kesin hükümler içeriyorsa sonuç kesindir ve değişmez. Bunun yanında kesin sonuçlar içeren bir makale işlemler ve hesaplamalar içerir.
Özetle her ikisi de kesin sonuçlar içerebileceği gibi değiştirilebilir sonuçlara da sahip olabilir. Bu tamamen ne kadar doğru yazıldığına, makalenin türüne ve amacına göre değişir.
Önerilen İçerik: Köşe Yazısı Nedir? – Köşe Yazıları Nasıl Olmalıdır?
Makale ve Tez Farkı Nelerdir?
Şimdi bu başlığımızda makale ve tez farkı nedir? sorusunun cevabını maddeler olarak açıklamaya çalışalım.
Makale ve tez arasındaki farklar şunlardır;
- Tezlerin konusu çoğunlukla daha orijinaldir.
- Makalelerin konusu ise daha önce başka bir uzman tarafından yazılan konu olabilmektedir.
- Makaleler özgün metinlerdir.
- Tezler ise daha önce yayınlanmış makalelerden bölümler içerebilmektedir.
- Tez yükseköğretim öğrencilerinin niteliklerini artırmak ve kanıtlamak için hazırlanan içeriklerdir.
- Makale ise alanında uzman kişiler tarafından yazılır.
- Tezler araştırma makalelerine göre daha uzun olabilirken tamamlanması birkaç yıl kadar sürebilir. Bunun yanında çoğunlukla danışman olarak tayin edilen akademisyenler tarafından denetlenirler.
- Makaleler ise uzmanı tarafından ele alındığında bir başkası tarafından denetlenmesi gerekmez.
- Tez ve makale arasındaki en büyük fark bilgi kapasitesidir.
- Makale kapasite olarak daha kapsamlıdır.
- Çünkü tez yükseköğretim öğrencileri tarafından yazıldığından iki yazar arasında belirgin bir kapasite farkı vardır.
- Tezler bir düşünceyi kabul ettirmeyi uğraşır, dolayısıyla taraflıdır.
- Makaleler ise tarafsız içerikler olarak hazırlanır.
- Tezler yapısal olarak özgürdür, yani herhangi bir kriter yoktur.
- Ancak makaleler giriş, ana ve sonuç bölümünden oluşmaktadır.
- Tezler içeriğinin kapsamına göre bir ya da iki cümleden oluşabilir.
- Ancak makaleler ise çok daha kapsamlı ve uzun olabilir.
- Makalelerden tez üretilmemektedir.
- Ancak uzun bir tez, uzmanı tarafından kısaltılarak makale haline getirilebilir.
- Kapsamına göre makale yazımı teze göre çok daha zorlayıcı olabilmektedir.
Nicelik olarak her iki türde öğretici bilimsel veriler içermektedir. Her ikisinin de farklılıklar yanında benzer yanları da çoktur. Örneğin her ikisi de öğretici, araştırıcı, bilgi verici ve bilimseldir.
Bu yazımızda her ikisi de bilimsel içerikli olan makale ve tez farkı üzerine bilgiler vermeye çalıştık.
Herkes ilgili olduğu konuda detaylı bilgi sahibi olmak istiyorsa o konu hakkında yayınlanan makale ve tezlerden bilgi sahibi olabilir. Dolayısıyla bilimsel bilgi sağlaması açısından eşsiz kaynaklardır.