Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati tarafından yapılan bir açıklama ile matrah düzenlemesi en fazla aranan konular arasına girdi.
Bu araştırmanın altında yatan bakanın ifadesi ise “ÖTV indirimi olmayacağı, ancak Matrah düzenlemesi yapılacağı” yönündedir. Şayet gündemi takip etmek ve yaratacağı sonuçları izlemek istiyorsanız sizde bu konuyu merak ediyor olmalısınız.
Bu yazımızda Matrah Düzenlemesi Nedir? Artırımı nasıl yapılır? ve Hangi teknikler kullanılır? gibi sorulara cevap vermeye başlayacağız.
Kısa bir giriş yaptıktan sonra şimdi sıra geldi matrah düzenlemesi nedir? sorusunu açıklamaya.
Matrah Düzenlemesi Nedir?
Matrah; kişi veya kuruluşların kazancının belirlenmesinde temel olan bir işlemdir. Vergilendirmenin esası olan bu işlem, bir kazançtan giderlerin düşülmesinin ardından elde edilen net gelir miktarıdır.
Vergilendirme işte elde edilen bu net gelire göre yapılır. Vergiye tabi olan bu değerin, ölçülebilir ve sayılabilir fiziksel bir miktar olması gerekir.
Bunun yanında bedel veya fiyat gibi ekonomik değerlerle de oluşturulabilmektedir.
Matrah Düzenleme Çeşitleri Nelerdir?
Matrah düzenlemesi nedir? diye açıkladıktan sonra şimdi kaç türe ayrıldığını açıklayabiliriz. İçerdiği değerlere göre matrah iki gruba ayrılır.
Bunlar;
- Spesifik Matrah Düzenlemesi: Vergilendirmeye tabi tutulan bir varlığın özelliğine ve cinsine göre yapılan matrah hesaplamasıdır. Örneğin motor gücü, kW veya metrekare cinsinden olabilmektedir.
- Advalorem Matrah Düzenlemesi: Bu matrah düzenlemesi örneğin TL gibi belirli bir rakamı içeren varlıkları ifade eder.
Mesela gelir vergisi hesaplanırken, kişinin gelirinden giderleri düşülerek elde edilmektedir. Elde edilen tutara ise vergi oranı uygulanırken buna “Vergi Tarhı” denilir.
Matrah Belirleme Yöntemleri Nelerdir?
Matrah belirleme işlemi birden fazla yöntemle yapılabilmektedir.
Bu yöntemler;
- Kişilerin beyanıyla matrah belirleme: Vergi mükellefi olan kişinin kendi matrahını beyan etmesi ile belirlenmektedir.
- İdare takdir usulü matrah belirleme: Yetkilendirilen resmi kurum veya kuruluşların matrah miktarını belirlemesidir.
- Götürü usulü matrah belirleme: Bir vergi mükellefinin varlıklarının miktar ve değerinin tek tek belirlenmesi yerine, aynı durumda olan bütün vergi mükellefleriyle birlikte genel olarak matrahının hesaplanmasıdır.
- Karine usulü matrah belirleme: Bir vergi mükellefinin servet veya gelirini ölçülendiren farklı dış göstergelerden yola çıkarak matrahın belirlenmesidir.
Matrah Artırımı Nedir?
Bir uygulama türü olan matrah artırımı, gerekli görüldüğü takdirde ek vergi ödenerek vergi incelemelerinden kurtulmanıza yardımcı olan bir işlemdir.
Vergi matrah artırımı Maliye Bakanlığı tarafından yapılacak olan vergi incelemelerinin önüne geçen bir uygulamadır. Söz konusu bu incelemelerden geçmiş dönemdeki vergi beyanlarınızı belirli oranlarda artırdıktan sonra ek vergiler ödeyerek kurtulmanızı sağlar.
Resmi bir uygulama olan matrah artırımı sonrası ödeyeceğiniz ek vergiler ile vergi incelemelerinden muaf tutulursunuz. Böylelikle matrah artımı yaptığınız dönem süresince incelemeye tabi tutulmazsınız.
Sizden bu yıllar içinde vergi talep edilmez ve ceza kesilmez.
Matrah Artımı Neden Yapılır?
Bilindiği gibi vergi incelemeleri çok zaman alan bir süreçtir. Çünkü inceleme sürecinde raporların hazırlanması, geçmiş evrakların ve defterlerin bulunması hem emek hem de zaman kaybına neden olur.
Matrah artırımı yaparak bu yoğun zaman ve emek gerektiren süreçten muaf olabilirsiniz. Böylelikle zamandan ve emekten tasarruf edebilir, diğer işlerinize yönlenebilirsiniz.
İşte bu avantajlarından dolayı şirketlere matrah artırımı hakkı tanınmıştır.
Matrah Artımı Nasıl Yapılır?
Stopaj, gelir ve KDV gibi 3 farklı vergi türünde de matrah artırımına gidebilirsiniz. Her bir vergi türü ve yılına göre ödenmesi gereken tutarlar değişiklik gösterir.
Özellikle büyük şirketler için avantaj sağlayan matrah artırımı, vergi türü ve yılına göre detaylandırılmaktadır.
Örneğin; 2012 yılında kurulan bir firma kurumlar vergisi açısından incelemeye girmek istemiyorsa 2013, 14, 15, 16 ve 17 yılları için matrah artırımına gidebilir. Böylelikle uzun süren incelemelerle uğraşmak zorunda kalmaz.
Matrah Düzenlemesi Ne Zaman Yapılacak? – 2022
Matrah düzenlemesi nedir? diye merak edenler aynı zamanda ne zaman bu düzenlemenin geleceğini de merak eder. Çünkü özellikle şirketler açısından avantajlar sağlayan bir uygulamadır.
Gündemi sıkça meşgul eden sorumuza gelecek olursak; İktidarın ÖTV matrah düzenlemesi 24 Kasım 2022 tarihinde resmi gazete‘de yayınlandı.
Matrah artımı yaptırmak isteyenlerin yalnız şu detayı atlamaması önerilir. Şayet matrah yaptırdıysanız ve taksitlendirdiyseniz, ödemeler konusunda hassasiyet göstermeniz gerekir.
Çünkü ilgili kanunlara göre bir taksit dahi ödemezseniz bu bir ihlal sayılır. Ve matrah artımından dolayı kazandığınız avantajları kaybedersiniz.
Matrah Düzenlemesi Nedir? başlıklı içeriğimizin sonuna gelmiş bulunmaktayız.
Şayet sizde bir vergi mükellefi olarak kanuni zorunluluğunuz olan incelemelerden kurtulmak istiyorsanız matrah artırımına giderek zaman ve emekten tasarruf edebileceğinizi bilmenizi isteriz. Resmi gazete ve medyada düzenlemenin güncelliğini takip edebilir, sizde matrah artırımın avantajlarından faydalanabilirsiniz.
