Dünya, tarihi boyunca nüfusunun büyük bölümünü etkileyen birçok salgın hastalıkla mücadele etmiştir. Veba, çiçek, İspanyol gribi, kolera, HIV, domuz gribi ve ebola salgın hastalıkları bunlardan sadece birkaçıdır.
Günümüzde ise covid-19 ve maymun çiçeği bulaşıcı hastalıklarıyla uğraşmaya hala devam ederken, bir de Strep A ile yüzleşmek zorunda kaldı.
Peki, son zamanlarda İngiltere’de artan vakalarla gündeme oturan Strep A Nedir? Enfeksiyon belirtileri ve tedavisi nasıl yapılır?
İşte detaylar…
Strep A Nedir?
Strep A’yı muhtemelen strep boğaz enfeksiyonu veya kızıl hastalığı olarak da duymuş olabilirsiniz. Ya da kısaltma olarak GAS olarak karşınıza çıkmış olabilir.
Strep A, A grubu Streptokok bakterilerinin sebep olduğu bir boğaz enfeksiyonudur. Streptococcus pyogenes olarak da bilinen invaziv Grup A streptokok (GAS), üst solunum yolları ve cilt enfeksiyonlarına neden olan en yaygın nedenlerden biridir.
Boğazda ve ciltte görülen Strep A virüsü, enfekte olan kişi tarafından fark edilmeden bir başkasına taşınabilir. Bunun yanında enfeksiyona karşı gerekli önlemlerin alınmaması ve tedavi edilmemesi çok ciddi sorunlara sebebiyet verebilir.
Strep A Enfeksiyonun Belirtileri Nelerdir?
Yaygın bir bakteri olan Strep A Nedir? tanımladıktan sonra enfeksiyon belirtileri ve tedavisi nasıl yapılır? gelin birlikte bakalım.
Hapşırma, öksürük ve yakın temas yoluyla bulaşan GAS, çoğu hafif düzeyde seyreden ve kolay bir şekilde tedavi edilebilen bir hastalıktır. Ancak bazı vakalar daha ciddi hastalıklara yol açabilmektedir.
Ortalama 7 gün süren Strep A enfeksiyon belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
- Ani başlayan yutkunma güçlüğü ve boğaz ağrısı,
- Bademciklerde beyaz lekeler, irinli çizgiler, şişme ve kızarma,
- Boyun lenf bezlerinde şişme,
- Baş veya vücut ağrısı,
- Yüksek ateş,
- Bulantı veya kusma,
- Damaklarda küçük kırmızı lekeler,
- Vücutta kırmızı döküntü (kızıl ateş),
- Yara ve uyuz (impetigo).
Kimler Strep A Enfeksiyon Riski Altında?
Dikkat! Çünkü bu hastalıkta en fazla çocuklar risk altında! Bu bakteriyel enfeksiyon, her yaştan bireyi etkisi altına alsa da çoğunlukla 5 ila 15 yaş arasındaki çocuklarda pik yapar.
GAS bakterisi riski altında olan kişileri sıralayacak olursak;
- 15 yaş altı çocuklarda,
- 65 yaş üstü bireylerde,
- Kronik hastalığı olanlarda,
- Kişisel hijyenine dikkat etmeyenlerde,
- Bağışıklık sistemi zayıf olanlarda.
Strep A Enfeksiyon Nasıl Teşhis Edilir?
Strep A enfeksiyonunun tanı ve teşhisi mikrobiyolojik testlerle yapılmaktadır. Şayet GAS farenjitten şüphe duyuluyorsa hastadan hızlı antijen testi ve boğaz kültürü alınır.
Çocuklarda boğazda ağrı veya ya da kızarıklık varsa hızlı Strep A testi uygulanır. Bunun yanında boğaz kültür testinin sonucu negatifse boğazda %25 oranında üreme olabildiğinden dolayı test sonuçlarının takibe alınması çok önemlidir.
Eğer test sonuçları pozitifse vakit kaybedilmeden tedaviye hemen başlanması gerekir. Başarılı sonuçlar için bu kritik değerdedir.
Strep A Enfeksiyon Tedavisi Nasıl Yapılır?
Yaygın bir hastalık olan Strep A nedir? ve nasıl teşhis edilir diye açıkladıktan sonra şimdi sıra geldi tedavisine.
Strep A enfeksiyonu için günümüzde henüz bir aşısı bulunamamıştır. Dolayısıyla uzman kontrolünde teşhis edildikten sonra sadece ilaç ile tedavisi yapılabilmektedir.
Semptomların ortaya çıkmasıyla birlikte 9 gün içerisinde tedavi edilmesi ise çok önemlidir.
Virüs, şayet kişinin alerjisi yoksa ilk olarak penisilinle tedavi edilmeye çalışır. Tek doz penisilin iğnesi yapılabildiği gibi oral yolla da ilaç verilebilmektedir.
Ayrıca oral penisilin tedavisine en az 10 gün kadar devam edilmesi gerekir.
Alternatif tedavi olarak ise antibiyotikler, ayrıca ağrı ve yüksek ateşin kontrolü için şurup verilebilmektedir. Şiddetli durumlarda ise yoğun bakım ünitesi ile birlikte destekleyici tedavi yapılır.
Ayrıca dinlenme, bol sıvı alımı ve yumuşak gıda tüketimi destekleyici tedavinin bir parçasıdır.
Strep A Enfeksiyonun Tehlikeli midir?
Strep A nadiren de olsa A grubu streptokoksik enfeksiyona sebep olarak ölümcül sonuçlar yaratabilmektedir. Bakterilerin bağışıklık sistemine geçmesiyle gelişen bu enfeksiyon, tonsilit denilen bademcik enfeksiyonu, yutma güçlüğü ve boğaz ağrısına neden olabilir.
Bunun yanı sıra kızıl veya selülit gibi impetigo cilt hastalıklarına, ateş, akut romatizmal ve zatürreye de sebebiyet verebilir.
Bazı bireylerde ise, böbreklerde veya kalpte zarar verebilecek düzeyde ciddi komplikasyonlar oluşturabilmektedir. Ayrıca nadir durumlarda ise yaşamı tehdit eden toksik şok sendromu veya nekrotizan fasiit tablolarına da yol açar.
Strep A Enfeksiyonundan Nasıl Korunursunuz?
Strep A enfeksiyondan nasıl korunacağınızı merak ediyor musunuz? O zaman şöyle açıklamaya çalışalım;
Strep A enfeksiyonu, genellikle maske kullanılmayan ve yakın temasın olduğu kalabalık ortamlarda gözlemlenen bir hastalıktır. Bunun için bakteriyel enfeksiyonun bulaşıcılığını önlemek adına birtakım önlemler almalısınız.
Özellikle enfekte olan kişilerle tokalaşmamak, sarılmamak, havlu, kaşık veya bardak gibi ortak eşyalar kullanmamak gerekir. Aynı zamanda kişisel hijyeninize çok dikkat etmelisiniz.
GAS tedavisi başlandıktan ilk 2 gün içerisinde bulaşıcılık riski yok denilecek kadar azalır. Enfeksiyon tedavisi olmayanlarda ise bulaştırıcılık riski yaklaşık 2-3 haftaya kadar oldukça yüksektir.
Strep A Nedir? başlıklı içeriğimize son verirken, kişisel korunma tedbirlerine özen göstermenizi öneririz. Böylelikle pratik ve etkin bir şekilde korunabilirsiniz.